## کشف بزرگترین عدد اول شناخته شده توسط ابررایانه ها
لوک دورانت، کارمند سابق انویدیا از سن خوزه کالیفرنیا، اخیراً به یکی از نادرترین دستاوردها در ریاضیات دست یافت. او با استفاده از چند هزار کارت گرافیک در مراکز داده 17 کشور و نرم افزاری رایگان، بزرگترین عدد اول شناخته شده در جهان را کشف کرد: 2136,279,841-1.
نمایش تمام 41 میلیون رقم این عدد، کار دشواری است. برای همین، می توانید فایل 18.3 مگابایتی این عدد را از سایت GIMPS (پروژه بزرگ جستجوی اعداد اول مرسن) دانلود کنید. این سایت 28 ساله، نرم افزاری رایگان ارائه می دهد که برای محاسبه اعداد در دسته نادری از اعداد اول به نام اعداد اول مرسن تلاش می کند.
اگر یادتان نمی آید که اعداد اول چیست، اجازه دهید دوباره توضیح دهیم: یک عدد اول، عددی است که فقط بر 1 و خودش قابل تقسیم است. از طرف دیگر، اعداد اول مرسن ، اعداد اولی هستند که 1 واحد کمتر از یک توان 2 هستند.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که چگونه یک عدد اول را کشف می کنند؟ پاسخ، تایید صحت آن است. البته، اگر اعدادی را به طور تصادفی روی صفحه کلید تایپ کنید، ممکن است یکی از آنها عدد اول باشد. اما برای اینکه مطمئن شوید، باید محاسبه کنید که آیا بر عدد کوچکتری قابل تقسیم است یا خیر. واضح است که با افزایش تعداد رقم یک عدد اول، مقدار محاسبات لازم نیز به شدت افزایش می یابد.
اعداد اول مرسن کشف شده توسط دورانت، که طبق گفته GIMPS بیش از 16 میلیون رقم بزرگتر از رکورد قبلی اعداد اول است، به محاسبات بسیار زیادی نیاز داشت. دورانت با استفاده از “هزاران پردازنده گرافیکی سرور در 24 مرکز داده در 17 کشور جهان” برای شناسایی اعداد اول احتمالی در GIMPS، با استفاده از GPU A100 انویدیا در دوبلین ایرلند، عدد 2136,279,841-1 را به عنوان کاندید احتمالی شناسایی کرد.
البته، برای تایید این عدد، نیاز به محاسبات بیشتر بود و این کار با استفاده از مجموعه آزمون های اول بود که با استفاده از پلتفرم های سخت افزاری مختلف انجام شد. اما نتایج حاصل شده ، برای برخی از ریاضیدانان ، کاملاً واضح است. ما هم کلام آن ها را قبول می کنیم.
کشف دورانت ، اولین بار است که محاسبات ابری GIMPS برای کشف یک عدد اول مرسن به کار گرفته می شود. GIMPS می گوید که شبکه GPU های دورانت ، ” حاکمیت 28 ساله رایانه های شخصی در یافتن اعداد اول بزرگ را به پایان رسانده است”.
طبق گفته GIMPS ، دورانت تصمیم گرفت که به دنبال اعداد اول مرسن باشد تا ” نشان دهد که GPU ها را می توان برای کارهای بیشتری از هوش مصنوعی به کار گرفت”. هرچند اعداد اول به اندازه هوش مصنوعی در چند سال اخیر برای سرمایه گذاران جذاب نیست، اما هدف دورانت قابل تحسین است.