بازیهای بومی و محلی ترکی بخش مهمی از فرهنگ و هویت مردمان ترکزبان ایران را تشکیل میدهند. این بازیها نهتنها وسیلهای برای سرگرمی و گذران اوقات فراغت بودهاند، بلکه نقش بسزایی در تقویت روابط اجتماعی، آموزش مهارتهای زندگی و حفظ سنتها ایفا کردهاند.
در ادامه، به معرفی برخی از بازیهای محلی سنتی تبریز و سایر مناطق ترکزبان ایران میپردازیم.
بازیهای محلی برای کودکان
بازیهای سنتی کودکان در مناطق ترکزبان ایران، علاوه بر سرگرمی، به تقویت مهارتهای جسمی و ذهنی آنها کمک میکنند. در زیر به چند نمونه از این بازیها اشاره میشود:
هفتسنگ (یدّی داش)
در این بازی، دو گروه از کودکان شرکت میکنند. یک گروه تلاش میکند با توپ، هفت سنگ چیدهشده را بیندازد، و گروه دیگر سعی میکند مانع از این کار شود. این بازی به تقویت دقت، هماهنگی و همکاری گروهی کمک میکند.
الکدولک
الکدولک یکی از بازیهای محبوب در میان کودکان ترکزبان است. در این بازی، بازیکنان با استفاده از یک چوب بلند (الک) و یک چوب کوتاهتر (دولک)، سعی میکنند دولک را به دوردست پرتاب کنند. این بازی نیازمند مهارت و دقت بالاست و به تقویت هماهنگی بین چشم و دست کمک میکند.
بازیهای محلی آذری
بازیهای محلی آذری تنوع زیادی دارند و در مناسبتهای مختلف اجرا میشوند. در ادامه به چند نمونه از این بازیها میپردازیم:
چیلینگآغاج
این بازی گروهی با استفاده از چوب و توپ انجام میشود. بازیکنان سعی میکنند با ضربه زدن به توپ، آن را به سمت هدف مشخصی هدایت کنند. چیلینگآغاج به تقویت مهارتهای حرکتی و دقت بازیکنان کمک میکند.
قاپبازی
در این بازی سنتی، بازیکنان از استخوانهای کوچک حیوانات (معمولاً گوسفند) استفاده میکنند. هر بازیکن سعی میکند با پرتاب قاپها، امتیاز بیشتری کسب کند. این بازی به تقویت مهارتهای دستی و دقت کمک میکند.
نقش بازیهای بومی در فرهنگ ترکزبانان
بازیهای بومی و محلی در میان ترکزبانان ایران، علاوه بر سرگرمی، نقش مهمی در انتقال فرهنگ و ارزشهای اجتماعی دارند. این بازیها به کودکان و نوجوانان مهارتهای زندگی، همکاری گروهی، احترام به قوانین و تقویت روابط اجتماعی را آموزش میدهند.
احیای بازیهای بومی و محلی
با توجه به تغییر سبک زندگی و گسترش بازیهای دیجیتال، بسیاری از بازیهای بومی و محلی در خطر فراموشی قرار گرفتهاند. با این حال، تلاشهایی برای احیای این بازیها در مناطق مختلف صورت گرفته است. به عنوان مثال، در استان آذربایجان غربی، ۲۵ بازی بومی و محلی شناسایی و احیا شدهاند.
همچنین، در تبریز، برنامههایی برای تبدیل این شهر به مرکز منطقهای بازیهای محلی در نظر گرفته شده است. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی اعلام کرده است که تبریز میتواند به هاب بازیهای محلی منطقه تبدیل شود و لازم است حدود ۳۰۰ هکتار زمین برای احداث شهرک تفریحی در تبریز و تمرکز خدمات تفریحی در این شهرک اختصاص یابد.
در نتیجه، بازیهای بومی و محلی ترکی نهتنها بخشی از میراث فرهنگی غنی این منطقه هستند، بلکه ابزار مهمی برای تقویت مهارتهای اجتماعی و جسمی در کودکان و نوجوانان محسوب میشوند. احیای این بازیها میتواند به حفظ هویت فرهنگی و تقویت روابط اجتماعی در جامعه کمک کند.
پایان رپورتاژ آگهی – مجله بازی تاک.
نیکی نمازی
او فارغالتحصیل رشته روزنامهنگاری با گرایش رسانه دیجیتال است و فعالیت حرفهای خود را از سال ۱۳۹۹ به عنوان نویسنده آزاد در حوزه بررسی گجتهای پوشیدنی آغاز کرده است. وی در حال حاضر، سردبیر بخش اخبار تکنولوژی در یک مجله آنلاین بازی و تکنولوژی است.
بیشتر بخوانید :
بستهالحاقی رایگان Assassin’s Creed Mirage با وجود تلاشهای یوبیسافت، از جذب مخاطب گسترده ناکام ماند
فروش استاکر ۲ از یک میلیون نسخه گذشت: «این تازه اول راه است»
یک ماد برای Final Fantasy 7 Rebirth، گرفتن چوکوها را آسان میکند (و چادلی را ساکت!)
بعد از تموم کردن بازی “شستشوی دهان” که یه بازی ترسناک وحشتناک بود و تبدیل شده به بازی مورد علاقه ی من برای هالووین ۲۰۲۴ ، مجبور شدم یه مدتی دراز بکشم.